The Elephant Vanishes av Haruki Murakami
Dette er ei novellesamling beståande av heile sytten noveller, fordelt på rett under tre hundre sider. Dei (fleste) er altså relativt korte. Dei er også lettleste og høgst underhaldande. Eg er generelt ikkje så glad i noveller, men det passa perfekt å lytte til desse på lydbok mens vi kjørte til og frå hytta! Det gav underholdning til samtlege i bilen og ga også rom for mang ein diskusjon – for desse novellene får ein til å tenke. Dei fleste har ganske opne endingar som gjer rom for tolking og ettertanke.
Som lydbok er dette blant det betre eg har lytta til. Kvar novelle har si eigen opplesar, og kvar og ein av dei løyser oppgåva si på glimrande vis; god flyt i lesinga, innleving, stemmebruk som passar til dialog, passeleg tempo … Herleg!
Novellene bér preg av typiske Murakami-element; bisarre situasjonar, seksualitet, kvinner og menn, relasjonar, litt historie, litt sjukdom … og ein del mystikk! Trass i alvorlege tema som einsemd, sjukdom, sorg osv finnes óg humor – den er der heile vegen og gjer novellene til nokre skikkelege godbitar. Vellukka humor som ikkje opplevas som ”tvungen” eller ”anstrengt” – ”naturleg” humor som ikkje blir fjasete. Desse likte eg, og det gav meg lyst til å utforske novelle-sjangaren meir.
Samlinga inneheld desse novellene:
– The Wind-up Bird and Tuesday´s Women; ein arbeidsledig mann som er heime og steller i huset mottar uventa ein merkeleg telefonsamtale, deretter drar han på leit etter katta som er forsvunnen. Kort tid etter forsvinner også kona. Denne novella her er faktisk starten på romanen ”The Wind-up Bird Chronicle”
– The Second Bakery Attack
Ein mann fortel kona om ein episode frå ungdommen kor han og ein kamerat rana eit bakeri; eigaren tvang dei to gutane til å lytte til eit album av Wagner og i bytte mot dét skulle dei få så mykje brød dei berre ville. Ranet gjekk med andre ord ikkje heilt slik gutane såg det føre seg. Kona lyttar til historia og konkluderer med at mannen no lever med ein slags forbanning over seg og at den einaste måten å bryte forbanninga på er å foreta eit nytt slikt ran. Men ettersom klokka er halv tre om natta og alle bakeri er stengt, angriper dei heller ein McDonalds-restaurant.
– The Kanagroo Communiqué
Denne novella er rett og slett eit kassett-opptak laga av ein kunde-service-arbeidar som har mottatt ein klage frå ein kunde. Denne klagen klarar han ikkje å gløyme, så han spelar inn denne kassetten til ho som har klaga og sender den til henne i posten.
On Seeing the 100% Perfect Girl One Beautiful April Morning
Ein mann fortel om den gongen han såg den 100% perfekte jenta for nettopp han – det hendte heilt uventa på ei gate i Tokyo. Han forklarar óg kva som gjorde henne perfekt og korleis han berre visste at ho var den som for han er 100% korrekt, og han fortel om kva han ville gjort annleis om han fekk oppleve møtet ein gong til.
– Sleep; Ho, fortellerstemma, har ikkje sove på sytten dagar! Likevel er ho ikkje trøytt. Ho held situasjonen for seg sjølv – seier ingenting til mannen sin – og utnytter dei ekstra timane som oppstår pga mangelen på søvn til å gjere ting ho elles ikkje gjer – som å lese lange bøker (Anna Karenina), ete sjokolade og køyre rundt på må-få i bilen sin.
– ”The Fall of the Roman Empire, the 1881 Indian Uprising, Hitler’s Invasion of Poland, and the Realm of Raging Winds« Dette er ein manns dagboksnotat, prega av unike frasar som skal mine han på dagens hendingar. Akkurat denne novella her skulle eg gjerne ha lytta tile in gong til, for eg fekk ikkje heilt taket på den.
– Lederhosen
* Favoritten min av desse!
Ei kvinne fortel om kva som utløyste skilsmissa mellom foreldra hennar; nemleg ein tur i Tyskland kor ho blei nekta å kjøpe “lederhosen”-bukser med seg heim til mannen fordi butikkens “policy” har bestemt at ingen bukser skal seglast utan å personleg vore tilpassa til kjøparen. Ho nektar å gje seg, og finner ein framand mann som liknar litt på mannen og ber han stille opp som eigar av desse buksene.
– Barn Burning
Eks-kjærasten til forteljarens kjærast avslører at han har ein hemmeleg mani for å tenne på låvar, og at ein ny brann er uunngåeleg. Kort tid etter at han røper dette forsvinner kjærasten …
– The Little Green Monster
Eit lite grønt monster dukkar opp i hagen til ei kvinne. bryter seg inn i huset hennar og forsøker å innleie eit kjærleiksforhold til henne. Monstret har evna til å lese tankane hennar og ho utnytter det til å holde han unna.
– Family Affair
Ein krangel mellom ein mann og veslesystera om hennar nyaste kjærast.
– A Window
Ein avgangselev får eit års arbeid i ”The Pen Society” kor han har ansvaret for å svare på medlemmene sine brev, samt gjer tilbakemeldingar og karakterar på skriveriene deira. Etter at dette eine året med arbeid er avslutta tek han personleg kontakt med ei av dei han har hatt brevkontakt med.
– TV people
TV-folka installerer eit nytt TV i leilegheita til hovudpersonen. Desse folka er små – ca 20-30% mindre enn vanlege folk – noko kona ignorerer når han snakkar om det. Så dukkar TV-folka også opp på kontoret hans. Han nemner det til kollegaene, men dei skundar seg då berre med å bytte tema. Så forsvinner kona.
– A Slow Boat to China
Ein mann frå Tokyo reflekterer over relasjonen sin til det kinesiske folket.
– The Dancing Dwarf
Ein mannleg tilsett ved ein elefant-fabrikk (?!) drøymer ein nått om ein dansande dverg. Så får han høyre at denne dvergen verkeleg eksisterer og at han dansa for kongen før revolusjonen. I ei anna drøym inngår han ein avtale med dvergen om at han skal ”kapre hjartet” til ei vakker jente han arbeider med.
– The Last Lawn of the Afternoon
Etter å ha gjort det slutt med kjærasten har han ikkje lenger same behov for inntekt, og den stolte gartnaren bestemmer seg for å slute i arbeidet. Han forteller om sitt siste arbeidsoppdrag i Yomiuri Land
– The Silence –ein amatør-boksar fortel om ein tidligare krangel/slåsskamp han frå ungdomstida, ein episode som har forma han I stor grad.
– The Elephant Vanishes
I ei lita bygd bur ein elefant – ho har fått sitt eige hus og område etter at byens dyrehage blei nedlagd og solgt, og ingen ville ha elefanten. Men så ein dag er elefanten borte vekk! Han som forteller oss historia er den siste som såg elefanten.
Bøker eg leser, tekstar eg skriver, tankar eg har ... 